Czym zajmuje się zdun i ile czasu trzeba poświęcić, aby nauczyć się tego zawodu?

 Zawód zduna należy do jednej z najbardziej tradycyjnych i jednocześnie unikalnych profesji rzemieślniczych. Choć może wydawać się zajęciem z minionej epoki, dziś przeżywa renesans. W dobie rosnących cen energii, popularności ekologicznego ogrzewania oraz powrotu do naturalnych materiałów, zdun znów staje się niezwykle potrzebnym specjalistą. Jego praca wymaga zarówno wiedzy technicznej, jak i wyczucia estetyki, ponieważ każde urządzenie grzewcze, które tworzy, jest jednocześnie dziełem rzemiosła.

Kim jest zdun?

Zdun to fachowiec zajmujący się budową, naprawą i renowacją urządzeń grzewczych z wykorzystaniem tradycyjnych materiałów ceramicznych. Do jego najważniejszych zadań należy konstruowanie:

• pieców kaflowych,

• pieców akumulacyjnych,

• kominków z akumulacją ciepła,

• kuchni kaflowych,

• pieców chlebowych i pieców do pizzy,

• nowoczesnych piecokominków.

Praca zduna nie polega jedynie na murowaniu czy układaniu kafli. To zawód multidyscyplinarny, w którym łączą się elementy inzynierii cieplnej, ceramiki, kominiarstwa, a nawet architektury wnętrz. Dobry zdun musi wiedzieć, jak zaprojektować palenisko, by było energooszczędne, jak prowadzić kanały grzewcze, aby maksymalnie wykorzystać energię spalania oraz jak dobrać materiały tak, by konstrukcja była bezpieczna i trwała przez wiele lat.

Czym dokładnie zajmuje się zdun na co dzień?

1. Projektowanie urządzeń grzewczych

Każdy piec kaflowy czy kominek z akumulacją musi być zaplanowany indywidualnie. Zdun analizuje kubaturę pomieszczenia, zapotrzebowanie na moc oraz możliwości instalacyjne. Na tej podstawie tworzy projekt wraz z obliczeniami.

2. Dobór materiałów

Odpowiedni rodzaj kafli, szamotu, zaprawy czy izolacji ma kluczowe znaczenie. Zdun zna właściwości termiczne poszczególnych materiałów i potrafi dobrać je tak, by urządzenie działało efektywnie i bezpiecznie.

3. Budowa i montaż

To najbardziej czasochłonny element pracy. W zależności od projektu montaż pieca kaflowego może trwać od kilku dni do nawet kilku tygodni. Każdy element jest układany ręcznie, z precyzją i dbałością o szczegóły.

4. Renowacje i rekonstrukcje

Zduni często pracują przy zabytkowych kaflach i piecach. Wymaga to umiejętności konserwatorskich, znajomości dawnych technik oraz wyczucia estetyki.

5. Serwis i diagnostyka

Regularne przeglądy, kontrola szczelności, czyszczenie kanałów grzewczych i ocena stanu technicznego urządzeń również należą do obowiązków zduna.

Ile czasu trzeba, aby nauczyć się zawodu zduna?

Zdun to profesja rzemieślnicza, której nie da się opanować w krótkim czasie. Wymaga lat praktyki i zdobywania doświadczenia pod okiem mistrzów. Czas nauki zależy od formy edukacji oraz indywidualnych predyspozycji, jednak można wyróżnić kilka etapów.

1. Podstawowe szkolenie – 1 do 2 lat

Pierwszym krokiem jest nauka podstaw teoretycznych i praktycznych. Obejmuje:

• zasady budowy palenisk,

• właściwości materiałów,

• przepisy i normy bezpieczeństwa,

• podstawy projektowania,

• techniki układania kafli i elementów szamotowych.

Po około roku osoba ucząca się może wykonywać proste prace pod nadzorem.

2. Nauka praktyczna u mistrza – 2 do 5 lat

To kluczowy etap. Najwięcej umiejętności zdobywa się, wykonując różne rodzaje pieców i kominków. Praktykant uczy się pracy z kaflami, budowy skomplikowanych kanałów, projektowania, a także rozmowy z klientem. To moment, w którym zaczyna poznawać detale i tajniki rzemiosła.

3. Pełna samodzielność – zazwyczaj 4 do 7 lat

Aby móc pracować jako w pełni niezależny zdun, potrzeba kilku lat praktyki. Niektórzy zdobywają doświadczenie szybciej, inni — wolniej, ponieważ każdy piec jest inny i wymaga indywidualnej wiedzy.

4. Doskonalenie – proces ciągły

Nowoczesne technologie akumulacji ciepła, nowe materiały i zmieniające się przepisy wymagają od zduna stałego dokształcania się. To zawód, w którym nauka trwa praktycznie całe życie.

Czy warto zostać zdunem?

Zdecydowanie tak, ponieważ:

• rośnie zapotrzebowanie na ekologiczne systemy ogrzewania,

• jest to zawód dobrze płatny,

• specjalistów jest mało, a rynek stale rośnie,

• praca daje dużo satysfakcji i twórczej wolności.

Zduństwo łączy w sobie tradycję, nowoczesność i rzemiosło na najwyższym poziomie. To idealny wybór dla osób, które lubią pracę manualną, mają wyobraźnię przestrzenną i chcą tworzyć coś trwałego na lata.

Więcej ciekawych treści : Zdun Toruń